A

Aardappelen
Asperges
Ananas
Avocado

Aardappelen

* Bewaar aardappelen altijd in een koele, droge plaats waar geen direct zonlicht het product kan raken. Leg ze niet in een zak of op een hoopje, maar spreid ze uit. Hou er rekening mee dat de smaak kan veranderen als je ze in de koelkast bewaart.
* Bewaar aardappelen niet samen met knoflook en uien. Aardappelen kunnen er namelijk voor zorgen dat de andere twee sneller bederven en knoflook is zo sterk dat het bij de andere twee een smaakje of geur kan achterlaten.
* Als aardappelen vers gekocht worden en goed bewaard worden, rekening houdend met deze tips, kunnen ze zo'n twee maanden goed blijven.

Ananas

Ananas is een grote cylindervormige vrucht met groen lof bovenop de ananas. De schil laat platte schubben zien die van groen tot oranje gekleurd kunnen zijn. Het vruchtvlees is geelwit tot donkergeel gekleurd. Het vruchtvlees kunt u eten.

Ananas komt van oorpsrong uit Midden Amerika, Ivoorkust, Zuid Afrika, Mauritius, Madagaskar en andere Afrikaanse landen. Er is het hele jaar door aanvoer van ananas.

Ananas heeft een erg zoete smaak.

Een ananas wordt eetrijp geoogst en rijpt dus niet na. Probeer langdurig bewaren in de koelkast te vermijden, omdat de ananas dan zwarte vlekken krijgt en gaat bederven. Het best kunt u de ananas enige dagen op een koele plek in huis bewaren.

Als u de ananas wilt aansijden, snijd dan het steeltje aan de onderkant en het groene lof aan de bovenkant weg. Snijd de ananas in de lengte middendoor en halveer de twee helften. Snijd het harde gedeelte van het hart van de ananas weg en snijd het vruchtvlees van de schil. U moet vrij dik schillen omdat er anders harde gedeeltes van de ogen van de schil in het vruchtvlees blijven zitten.

De ananas bevat een eiwitsplitsend enzym, de bromeline. Dit enzym maakt de ananas licht verteerbaar en zorgt bij toevoeging aan vlees ervoor dat het vlees malser wordt. Hetzelfde enzym zorgt erbij eiwitrijke producten als gelatine en zuivelproducten voor, dat de bindende werking sterk verminderd en dat het eindproduct na enige tijd waterig wordt of zelfs van smaak veranderd. U kunt dit voorkomen door de ananas even te verwarmen en dan pas te verwerken.

Asperges

Een asperge is een langwerpige groen gekleurde steel van ongeveer 1 cm doorsnede met een lengte van 10 tot 15 centimeter. De kop van de asperge is licht geschubd en de schubjes zijn lichter groen van kleur en op de steel kunnen ze zelfs iets roodachtig zijn. Asperges groeien onder de grond, zodra ze boven de grond komen verkleuren ze direkt (meestal paars).

Asperges worden ook wel het witte goud genoemd.

Het aspergeseizoen loopt vanaf 1 mei tot half juni, er is dan volop voorraad. Er is wel het hele jaar door aanvoer van asperges, onder andere uit Nederland, Duitsland, Engeland, Verenigde Staten en Peru.

De lekkerste asperges zijn een vinger dik. Als je asperges schilt, zorg er dan voor dat iedere schil de vorige eraf gehaalde schil half overlapt (dik schillen).
Groene asperges hoef je niet te schillen. Bij zowel groene als witte asperges moet je van de onderkant ongeveer 2 cm afsnijden.

Kook asperges het liefst liggend in water met een snufje zout en een klontje boter, dus zo basic mogelijk !! Ze zijn dan het lekkerst. Leg een schone doek op de asperges tijdens het koken, ze worden dan gelijkmatig gaar. Breng asperges aan de kook, zet het vuur laag en laat ze nog een minuut of zeven zachtjes koken, laat ze koud worden in hun eigen vocht.

Avocado

Avocado is een peervormige tot ronde vrucht met een groene of groenzwarte schil. De kleur van de schil hangt van de variëteit af. Het vruchtvlees is lichtgeel van kleur en in het vruchtvlees bevindt zich een grote peervormige pit. De schil en pit zijn niet eetbaar.

Avocado's worden het hele jaar door aangevoerd uit landen zoals Spanje, Israël, Mexico, Kenya, Zuid-Afrika en de Verenigde Staten.

De avocado heeft een roomachtige smaak dat soms aan noten doet denken. Een avocado is rijp als de schil bij lichte druk meegeeft.

Een avocado kan narijpen op kamertemperatuur, eventueel in een plastic zak met banaan of appel erbij om het rijpen te versnellen. Een avocado moet op een koele plaats bewaard worden, het liefst niet in een koelkast omdat de avocado dan zwart verkleurd en erop deze plekken bederf ontstaat.

Snijd de avocado als volgt aan: Halveer de avocado, verwijder de pit en lepel het vruchtvlees eruit. Het vruchtvlees van de avocado verkleurt erg snel. Om dit te voorkomen kunt u er een beetje citroen- of limoensap oversprenkelen. Een avocado kan niet warm verwerkt worden, omdat de smaak van het vruchtvlees dan erg bitter wordt. Een avocado bevat in verhouding tot andere vruchten weinig water en veel meer vet. Dit vet bestaat echter voor het grootste gedeelte uit onverzadigde (minder gezonde) vetzuren.

B

Barbequen
Bieslook
Bouillon
Buffetten

Barbequen

* Het echte barbequen gebeurt op hout. Hierdoor krijgt het product een specifieke smaak. Wist je dat er meer dan 60 smaken hout zijn? Het lekkerste is appelhout.
* Hout is er in allerlei smaken. Wat dacht je van een whisky- of cognacsmaak.
* Bij kleinere barbeques (zoals thuis) worden meestal briketten gebruikt, de kenmerkende houtsmaak kun je krijgen door ook houtsnippers erbij te gebruiken.
* Vis, vlees en kip krijgen een heerlijke smaak door hout. Groenten en vruchten kun je beter klaarmaken met houtskool.
* Barbequen met gas is makkelijk, maar heeft hier eigenlijk niets mee te maken. P>

Bieslook

Bieslook smaakt in nagenoeg elk gerecht, maar mag nooit meegekookt worden. Dit om smaakverlies te voorkomen. De pijpvormige blaadjes kunnen fijn gesnipperd toegevoegd worden aan salades, soepen, dipsausjes, eiergerechten, ragôut en ook in kruidenboter. Dit laatste niet alleen als smaakmaker, maar ook als kleurgever: het oog wil ook wat.
De bloemen kan men gebruiken als garnering of fijn snipperen in salades. Bieslook kan men invriezen, doe dit wel fijngesneden. Gedroogd verliest het snel zijn aroma.

Bouillon

Plastic bakjes om ijsblokjes te maken, zijn heel praktisch om elke zelfgemaakte bouillon te bewaren. Zeef eerst de bouillon en reduceer de hoeveelheid tot ongeveer 2 kopjes op een middelmatig vuur. Laat afkoelen en giet de vloeistof daarna in de ijsblokvormpjes. Doe er plastic folie over en vries het in. Als je dan soep of saus maakt, kun je heel eenvoudig één of meerdere ijsblokjes toevoegen om op smaak te brengen.

Buffetten

Buffetten zijn voor een kok een uiting van creativiteit. Met de eenvoudigste ingrediënten een zo mooi mogelijke presentatie maken, denk bijvoorbeeld aan een heel eenvoudig tomatenroosje, erg simpel, maar succes verzekerd. Bij het samenstellen van een buffet dient u rekening te houden met de hoeveelheid voedsel dat uw gasten zullen eten. Doorgaans is dit veel meer dan de gemiddelde maaltijd. Ga gerust uit van een totaalgewicht van 600 - 800 gr pp.

C

Carambola
Cherrytomaatjes
Citroengras
Cogollo's
Curuba

Carambola

Carambola is een vijfhoekige groen-gele vrucht. Bij het dwars doorsnijden van de vrucht ontstaan er sterretjes. De schil van de carambola is erg dun en kan samen met het vruchtvlees gegeten worden. Het vruchtvlees is ook groen-geel van kleur en erg fris en sappig van smaak. Carambola is rijk aan vitamine A en het zuur welke het bevat is voornamelijk oxaalzuur.

Carambola's worden gekweekt in onder andere Maleisië en Israel en zijn het hele jaar door te verkrijgen. Bij kamertemperatuur kleurt de carmabola door van groen naar geel en kunnen de ribben bruin kleuren.

Als je de carambola op twee ribben zet en dan van bovenaf aansnijdt, krijg je een mooi stervormig stukje fruit. Als de ribben een beetje bruin gekleurd zijn, kan je deze ook wegsnijden.

Cherrytomaatjes

Cherry tomaatjes kun je heel makkelijk drogen. Bekleed een ovenplaat met bakpapier. Snij de tomaatjes middendoor en leg met de doorgesneden kant naar boven op het bakpapier. Plaats de schaal twee tot drie uur in de oven op 250°. Haal de tomaatjes uit de oven als ze plooibaar zijn en een beetje als leer aanvoelen. Zorg ervoor dat ze nog niet te knisperig zijn. Doe de gedroogde tomaatjes in een bokaal die je stevig met een deksel kan afsluiten en bewaar de bokalen in een donkere, koele plaats.

Citroengras

Citroengras, ook wel sereh genoemd, is een grassoort met een frisse, sterek citroensmaak. In de smalle bol, aan de onderzijde van de stengel, zit de meeste smaak.
Als citroengras wordt meegetrokken in het gerecht, kunnen ook de minder mooie bladeren worden gebruikt. Wel even fijn snijden of kneuzen voor gebruik.

Cogollo's

Met deze mooie, kleine, lichtzoete slahartjes (el collogos) is werkelijk alles te doen: rauw, bakken, grillen, stoven. Combineer en probeer!!

Curuba

Een curuba is een langwerpige groen tot groengeel gekleurde passievrucht. De schil is leerachtig maar is in tegenstelling tot de andere passiefruitsoorten zacht. De schil is niet eetbaar. Het oranjegekleurde vruchtvlees met de pitjes zijn eetbaar. De curuba is zacht zuur van smaak en wordt het meest gebruikt als basis voor een saus.

De curuba wordt gekweekt in Colombia en is het hele jaar verkrijgbaar. De curuba wordt groen geplukt en bij het rijpen kleur de curuba geel door.

D

Dadels

Dadels

Een dadel is een langwerpige ovale bruine vrucht van 3 tot 4 centimeter lang. Het bruine, vaak wat harde velletje van de dadel is net als het bruine smeuïge vruchtvlees eetbaar. Dadels hebben een zoete smaak, die veel aan honing doet denken.

Dadels zijn het hele jaar rond verkrijgbaar en worden gekweekt in de Verenigde Staten en Israël.

Een dadel wordt rijp geplukt en meestal vlak na de oogst vers ingevroren of gedroogd. Het merendeel van de dadels die u koopt, zullen dus ingevroren of gedroogde produkten zijn.

Als er nog een pit in de dadel zit, snijdt u de dadel aan één zijde over de lengte open en verwijdert u voorzichtig de pit. Wilt u de schil verwijderen, kunt u het beste het topje aan de kant van het steeltje eraf halen. Als u dan zachtjes op de dadel duwt zal het vruchtvlees langzaam uit de schil komen.

G

Gehakt
Gember
Goudreinet (appelsoort)
Granaatappel
Grenadilla

Gehakt

Gehakt mag wettelijk gezien niet meer dan 35% vet bevatten. In de praktijk ligt dit percentage gemiddeld op 18%. Mager gehakt mag voor de wet slechts 20% vet bevatten. Varkensgehakt oogt altijd vrij vet, maar bevat gemiddeld slechts 14% vet. Voor het aanmaken en kneden van gehakt zijn de deeghaken van de handmixer heel geschikt. Het voordeel hiervan is dat het gehakt niet door de aanraking met de handen wordt opgewarmd, waardoor er makkelijker ballen van gedraaid kunnen worden.

Laat aangemaakt gehakt een half uurtje rusten in de koelkast. Het gemalen vlees kan de toegevoegde smaakstoffen in zich opnemen, waardoor het later nog lekkerder smaakt.

Gebruik voor het braden van gehaktballen een pan waar de ballen precies inpassen. Door de pan zachtjes heen en weer te bewegen, rollen de ballen tegen elkaar en blijven ze mooi rond.

Bak gehaktballen nooit op een te hoog vuur. De nog niet gegaarde binnenkant zal anders uitzetten, waardoor de krokante bruine korst openbarst en de gehaktballen droog worden.

Bij het bereiden van kleine hoeveelheden gehakt, kan het ei, wat voor de samenhang zorgt, ook worden vervangen door 1 à 2 eetlepels koffieroom of melk.

Als je je handen voor het draaien van de ballen nat maakt met koud water, voorkomt dit dat de ballen tijdens het draaien gaan plakken.

Rundergehakt heeft de neiging om snel uit te drogen. Dit kan worden tegen gegaan door toevoeging van een scheutje melk of room.

Gember

Gember ziet eruit als een grillig gevormde wortelstok, waarvan de 'vingers' rond zijn. Er kunnen kleine, ronde, beginnende uitlopers op de wortelstok van de gember ontstaan. De wortelstok is aan de buitenkant geel tot grijslichtbruin gekleurd en glimt wat mat. Het vruchtvlees is bij doorsnijden licht geel van kleur met af en toe een blauwachtige plekje erin.

Gember heeft een kruidige, zeer aromatische smaak en is het hele jaar door verkrijgbaar. Gember wordt geteelt in alle tropische gebieden over de hele wereld.

Het aansnijden van de gember doe je als volgt: Snijdt een schijfje van de gemberwortel en verwijder het schilletje. U kunt eventueel de schoongemaakte gember ook raspen voordat u dit in een gerecht doet.

Verse gember bevat een eiwitsplitsend enzym, het zingibaine. Vlees dat bereid wordt met verse gember wordt malser. Een nadeel van dit eiwitsplitsend enzym is dat het niet in gelatinegerechten gebruikt kan worden, omdat de bindende werking dan wordt afgebroken. De stoffen die in gember zitten, zorgen ervoor dat de spijsvertering gunstig beïnvloed wordt. Verse gember is minder scherp van smaak dan de geconfijte of gedroogde gember, maar moet niet in te grote hoeveelheden worden gebruikt, omdat de gembersmaak dan gaat overheersen.

Goudreinet

Goudreinet is een stevige, zure appel, die een droge, soms ruwe schil heeft. Het klokhuis is klein en heeft weinig zaad. Omdat de appel zurig en stevig is, wordt hij veel gebruik voor producten die verhit worden. Bij gebak houdt de appel zijn smaak en structuur.

Granaatappel

De granaatappel is een ronde enigszins uivorming vrucht ter grote van een sinasappel. De leerachtige schil kan geel rood tot knalrood gekleurd zijn. Van binnen wordt de granaatappel door witte vliezen verdeeld in partjes waarin zich de pitjes met het vruchtvlees bevinden. Het roodgekleurde vruchtvlees zit vast om de witte pitjes. De pitjes met het vruchtvlees zijn eetbaar.

De smaak van de granaatappel is fris zuur. Er wordt vaak gezegd dat de smaak tussen die van rode bessen en appel in ligt.

Granaatappels zijn het hele jaar door verkrijgbaar en komen hoofdzakelijk uit landen zoals Iran, Turkije, Israel, Spanje, Italië , Peru en Chili.

Een granaatappel rijpt na bij kamertemperatuur. De kleur van de schil verandert na het plukken niet meer, maar het vruchtvlees kleur door van geel-rood naar rood-bruin. De schil kan hierbij bruine vlekken gaan vertonen, maar dat beïnvloedt het vruchtvlees niet.

Als u het vruchtvlees met de pitjes wilt gebruiken, halveer de granaatappel en verwijder de pitjes met het vruchtvlees. Als u het sap wilt gebruiken, rol de granaatappel enige tijd stevig over de schil en snijd de granaatappel boven bij de kelk v-vormig in. Als u nu voorzichtig op de schil duwt komt het sap er langzaam uitgelopen. Herhaal dit zonodig erg voorzichtig, maar pas op voor het maken van vlekken.

Het rode sap van het vruchtvlees en de schil geven erg moeilijk verwijderbare vlekken. Granaatappelen zijn in de koelkast makkelijk meer dan een week te bewaren. Ook op de fruitschaal houdt de granaatappel het wel even uit, dan droogt alleen de schil in.

Grenadilla

Grenadilla is een ronde geeloranje gekleurde passievrucht met steel. De schil is stevig maar breekt snel bij druk op de schil. De schil blijft glad en stevig bij veroudering en kan men niet eten. Het vruchtvlees rond de pitten is grijs van kleur en lekker zoet van smaak. Van de eetbare passiefruitsoorten is de grenadilla het zoetst van smaak.

Grenadilla's worden verbouwd in diverse Afrikaanse landen en in Colombia. Er is het hele jaar door aanvoer van deze vrucht. Een grenadilla wordt rijp geoogst en kan direct gegeten worden. U kunt de grenadilla enkele dagen in de groentelade van uw koelkast bewaren.

H

High Tea

High Tea

Leuk voor de kerst en eens wat anders dan een brunch.
High Tea bestaat uit onder andere amandelkoekjes; notenkoekjes; chocoladekoekjes; bonbons; petit fours (mini gebakjes); zoute koekjes; zoute stengels; soepstengels; notencake; tulband; scones; brownies; appeltaart; notentaart; hartige taart; mini bladerdeeghapjes; soep; aardappelsalade; sandwiches met kip, garnalen, tonijn, rauwe ham en gerookte zalm; gemengd fruit; sherry; port; wijn.
Al met al is er heel veel mogelijk. Serveer alles op verschillende borden of nog leuker op kleine spiegels. Garneren met o.a. hagelslag, gekleurde vlokken, plakjes of partjes fruit, trosjes druiven etc.

High Tea is heerlijk in de late middag of in de zomer midden op de dag buiten in de tuin.

I

IJsbergsla

IJsbergsla

Een heel gemakkelijke slasoort die voor zeer vele doeleinden gebruikt kan worden. Verzin het en je kan er ijsbergsla voor gebruiken.

J

Jam
Jus

Jam

Maakt u zelf jam? Hier volgen enkele tips.
* Door een klontje boter toe te voegen aan de kokende jam voorkomt u een schuimlaag.
* Wilt u de jam niet te dik laten worden, laat haar dan aan de kook komen en voeg ongeveer 1 eetlepel citroensap per kilogram vruchten toe.
* Vervang de voorgeschreven hoeveelheid water voor een deel door vruchtensap en uw jam of marmelade krijgt een extra fruitige smaak.
* Wilt u mooie donkere jam hebben, verwerk er dan bruine inplaats van witte suiker in.

Jus

* Jus word bruiner als u er tijdens het braden een klein scheutje melk aan toevoegt, ook een theelepeltje suiker heeft hetzelfde effect.
* Is de jus te vet? Doe er dan geen water bij, maar haal de bovenste laag (vet) er voorzichtig met een lepel af.

K

Kaki
Kiwano
Knoflook
Kreeft
Kruiden

Kaki

De kaki/sharonfruit is een oranjegekleurde vrucht. De vorm van de kaki is het best te omschrijven als een vierkante tomaat. Het vruchtvlees is lichtoranje (sharon)tot donkeroranje gekleurd (kaki). De kaki kan pitten bevatten, een sharon is meestal pitloos. Aan het kelkeinde zitten 4 groengekleurde bladeren die de steelaanzet bedekken. Behalve de groene kelkbladeren is de hele kaki/sharon te eten.

De kaki en sharon zijn als ze rijp zijn erg zoet. De smaak ligt tussen die van een peer en een abrikoos in. Een kaki moet helemaal rijp zijn als deze gegeten wordt. Dit betekent dat de kaki helemaal zacht moet zijn en de schil donkeroranje. Een niet geheel rijpe kaki bevat nog veel looizuur die de smaak wat wrang maken. Dit looizuur verdwijnt pas als de kaki helemaal zacht is. In de sharon is de hoeveelheid looizuur teruggebracht en kan naast boterzacht ook stevig worden gegeten. De smaak wordt echter wel uitgesprokener als de sharon meer gerijpt is en zachter wordt.

De kaki wordt het hele jaar door aangevoerd uit landen zoals Italië, Spanje, Israël, Brazilië en Nieuw Zeeland.

Een kaki en sharon rijpen het best na op kamertemperatuur. Als u ze nog wat langer wilt bewaren kunt u ze het best in de koelkast leggen en één tot twee dagen voor gebruik uit de koelkast op kamertemperatuuur leggen. Een rijpe kaki en sharon zijn boterzacht en het vruchtvlees is geleiachtig. De vruchten zijn erg kwetsbaar als ze rijp zijn, probeer daarom hard stoten en kneuzen te voorkomen.

Kiwano

Een kiwano is een langwerpig ovaal gevormde vrucht met 'hoorntjes' op de schil. De stevige schil is groen-oranje tot knaloranje van kleur. Het vruchtvlees van de kiwano bestaat uit lichtgroen gekleurd vruchtvlees met veel pitjes. Het vruchtvlees en de pitjes zijn eetbaar. De kiwano is fris van smaak met een vleugje banaan en citroen.

De kiwano is het hele jaar verkrijgbaar en wordt verbouwd in onder andere Nieuw Zeeland, Kenya, Israël en Portugal.

Een nog niet volledig doorgekleurde kiwano, kleurt door als u hem bewaart op een fruitschaal of op een niet te koude plek. De kiwano is echter al eetbaar als hij oranje begint door te kleuren. Op de fruitschaal kunt u de kiwano tot enkele weken goed houden.

Als u de buitenkant van de kiwano wilt gebruiken om een cocktail in te serveren, snijdt u het kapje van de bovenkant weg en lepelt de inhoud uit de kiwano. Indien u het voor een voorgerecht wilt gebruiken, halveer dan de kiwano en hol hem dan uit.

Knoflook

* Bewaar knoflook altijd in een koele, droge plaats waar geen direct zonlicht het product kan raken. Leg ze niet in een zak of op een hoopje, maar spreid ze uit. Hou er rekening mee dat de smaak kan veranderen als je ze in de koelkast bewaart.
* Bewaar knoflook niet samen met aardappelen en uien. Aardappelen kunnen er namelijk voor zorgen dat de andere twee sneller bederven en knoflook is zo sterk dat het bij de andere twee een smaakje of geur kan achterlaten.
* Als de knoflook vers gekocht wordt en goed bewaard wordt, rekening houdend met deze tips, kan ze zo'n twee maanden goed blijven.

Kreeft

Zijn natuurlijk woongebied bestaat uit rotsholten aan rotskusten en plaatsen met grove kiezel onder de laagwaterlijn. Men treft ze aan van Schotland tot Noord-Afrika en in de Middellandse Zee. Ook in onze Ooster- en Westerschelde komt ze massaal voor. De twee voorste poten zijn voorzien van grote, gevaarlijke asymmetrische scharen waarvan er één met grove tanden - waarmee ze schelpdieren kraken - en één voor het fijnere werk.

Diverse benamingen van kreeft
Nederlands : Kreeft
Duits : Hummer
Engels : Lobster
Frans : Homard

Kruiden

Veel kruiden blijven beter bewaard door in te vriezen dan door te drogen. De verse textuur (het uitzicht dus) zal iets verloren gaan, maar de smaak zal veel beter bewaard blijven!
Kruiden die het best ingevroren worden zijn basilicum, peterselie, dille, bieslook en dragon.
Probeer ingevroren kruiden binnen de zes maanden te gebruiken.

L

Lychee

Lychee

Een lychee is een ronde, veelal rood tot roze gekleurde vrucht van ca. 3 cm doorsnede. De schil is dun en voelt leerachtig aan en is licht gebobbeld. Het vruchtvlees is glazig wit en er bevindt zich een langwerpige bruine pit midden in de lychee. De lychee is sappig zoet van smaak.

Het hele jaar door is er aanvoer van lychees, maar de meeste aanvoer is in de periode eind december tot eind februari. De meeste aanvoer komt uit landen als Madagaskar, Mauritius, Zuid Afrika, Israël en grote delen van Azië.

Lychees worden rijp geplukt en kunnen direct na aankomst gegeten worden. Het schilletje van de lychee breekt gemakkelijk onder de druk van een vinger en/of nagel en laat zich dan gemakkelijk van het vruchtvlees verwijderen. U kunt de lychee het beste koel bewaren in de fruitlade van de koelkast. In de koelkast zijn ze na aankoop nog maximaal een week houdbaar.

M

Maché sla
Mango

Maché sla

Deze jonge veldsla is zachtgroen en heeft een lepelachtige ronde bladvorm. Veldsla is rijk aan vitamine A, C en ijzer.

Mango

De mango is een niervormige tot ronde vrucht die groenrood tot groengeel van kleur is. De leerachtige schil is niet eetbaar. In de lengte van de mango zit een grote smalle pit die meestal stevig aan het vruchtvlees vastzit. De rijpe mango is zoet van smaak met een vleugje perzik erin. Een mango is rijp als de schil bij zacht indrukken meegeeft en de vrucht zoet begint te ruiken. Narijpen kan het best bij kamertemperatuur tussen 20 en 24°C. Probeer langdurig bewaren in de koelkast te vermijden omdat de mango dan zwart gaat verkleuren en gaat bederven.

In alle tropische gebieden van de wereld wordt mango gekweekt, waardoor er het hele jaar aanvoer is van deze vrucht.

Snijd twee helften van de mango aan weerszijden van de pit. Neem een helft in de hand en snijd met een mes, zonder door de schil te gaan, blokjes in het vruchtvlees. Druk de schil naar binnen en de blokjes komen naar boven en u kunt zonder al te veel moeite de blokjes van de schil snijden.

Mangovlekken zijn moeilijk te verwijderen. Mango's nemen makkelijk een geur aan en mogen niet bij sterk ruikende producten worden opgeslagen.

Let op!!: Mango in combinatie met melkproducten kan allergische reacties oproepen.

N

Noten

Noten

* Leg verschrompelde noten even in heet zout water. De schil wordt dan weer glad en u kunt deze er, als het water is afgekoeld , beter afhalen.
* Leg noten voor dat u ze kraakt eerst een dagje in de diepvries. Ze komen dan beter in hun geheel los uit de dop.
* Leg hazelnoten en amandelen even onder de grill om ze gemakkelijker van hun bruine velletje te ontdoen.
* Noten zijn gemakkelijk fijn te krijgen door ze in een stevige plastic zak te bewerken met de deegrol.

O

Olijfolie

Olijfolie

Je hebt verschillende kwaliteiten olijfolie:
* Olio dólivia extra vergine, olie van de eerste persing, beste kwaliteit.
* Olio dólivia vergine, olie uit de tweede en derde persing, meer dan gemiddelde persing.
* Olio dólivia, een mengsel van vergine en geraffineerde olie.

Wist je dat:
* Olijfolie gevoelig is voor licht, lucht en vochtigheid. Olijfolie dient op een droge donkere plaats bewaard te worden.
* Olijfolie is licht verteerbaar en heeft een positief effect op het maag en darmstelsel.
* Het gebruik van olijfolie het risico verminderd van hart- en vaatziekten.
* Olijfolie is de meest gezonde oliesoort van alle oliesoorten.

P

Papaya
Paprika
Passievrucht
Pepers Rawitt
Pesto
Pitahaya (Cactusvrucht)
Physalis

Papaya

Papaya is een ronde tot ovaalvormige vrucht van ca. 15 tot 20 cm lang. De schil is groenachtig geel tot geel en wordt meestal niet gegeten. Het vruchtvlees is geel-oranje tot donker oranje gekleurd en binnen in de papaya is de zaadholte gevuld met zwart tot donkerbruin gekleurde zaadjes. De zaadjes kunnen gedroogd worden en worden gebruikt als peper in bepaalde gerechten. De papaya is zoet van smaak en doet soms denken aan meloen.

Papaya komt uit tropische gebieden in Midden Amerika, Azië, Zuid-Afrika en Midden Afrika. Er is het hele jaar door aanvoer van deze vrucht.

De papaya aansnijden doe je als volgt:
Halveer de papaya en verwijder met een lepel de zaadlijsten met de zwarte zaadje. Halveer eventueel de helften nogmaals en snijd het vruchtvlees uit de schil. Besprenkel de papaya eventueel met limoen, dit maakt de smaak van de papaya nog uitgesprokener.

De zaadjes van de papaya kunnen eventueel gedroogd worden. Ze zijn dan pittig van smaak en kunnen als peper verwerkt worden. De papaya bevat een eiwitsplitsend enzym, de papaïne. Dit eiwitsplitsend enzym zorgt er voor dat de papaya licht verteerbaar is en gebruikt bij vleesgerechten wordt het vlees malser. Bij verwerking met gelatine gaat het de gelatinewerking tegen.

Paprika

De Hongaren maken het volgende onderscheid tussen paprika’s: de groentepaprika, de vrucht die je in de winkel koopt en paprika. Als een Hongaar praat over paprika, dan heeft hij het altijd over paprikapoeder. Hongaarse paprikapoeder is er in 5 scherptegradaties, waarvoor de volgende vuist- regel geldt: hoe roder, hoe milder.

Delicatessenpaprika: donkerrood, middelfijn, zeer mild.
Paprika edelzoet: donkerrood, middelfijn, fijne scherpte.
Paprika halfzoet: rood, matte kleur, krachtige kruidensmaak, middelscherp.
Rozenpaprika mild: glanzend felrood, middelfijn, minder scherpe kruidige smaak.
Rozenpaprika scherp: gelig tot felrood, middelfijn, heel scherp.

In Hongarije wordt ook wijn gemaakt, waarvan er eentje wereldberoemd is, de Tokaji. Aszu. Deze zoete wijn heeft haar smaak te danken aan de zeer late oogst van de druiven. De druiven worden vanaf eind oktober tot half december geoogst. De wijn heeft een aromatische, zoete, bloemige smaak die als zeer exclusief wordt ervaren.

Een Tokaji wijn heeft voor een volledige rijping 6 tot 8 jaar nodig !!

Passievrucht

Passievrucht is een ronde paars tot roodbruin gekleurde vrucht. De schil is hard en leerachtig en verschrompeld bij het rijp worden. De schil is niet eetbaar. Binnenin de passiefruit bevinden zich de pitjes met geelgekleurd vruchtvlees erom heen. Deze pitjes en vruchtvlees kan men eten. Het vruchtvlees van de passievrucht is fris zoetzuur van smaak. De passievrucht is op smaak als de schil iets begint te rimpelen.

De passievrucht komt uit alle gebieden met een tropisch klimaat, waardoor er het hele jaar door aanvoer is. De passievrucht wordt rijp geplukt en rijpt in principe niet na. De schil begint licht te verschrompelen, maar dit heeft geen negatieve invloed op de smaak. U kunt de passiefruit enkele dagen bewaren in de groentelade van uw koelkast.

Peper Rawitt

Rawitt is de benaming voor een klein pepertje dat vele malen heter is dan de gewone Spaanse pepers. Bij het bereiden van gerechten moet daar rekening mee gehouden worden. Rawitt pepers kunnen gebruikt worden voor het maken van sambal, maar worden ook in hun geheel verwerkt in gerechten, of met andere kruiden vermalen.

TIP: Heeft u zich vergaloppeerd, dan is melk, (warm) water of een hapje witte rijst of brood een goed middel om de smaak vrij snel te dempen.

Pesto

Als je pesto in de koelkast wilt bewaren, bedek dan de oppervlakte met een dun laagje olijfolie. Sluit het potje heel vast. Op die manier zal je pesto niet donkerder kleuren en zal de smaak verschillende dagen lang vers blijven.

Pitahaya (Cactusvrucht)

Een pitahaya is er in twee varianten, de rode pitahya en de gele pitahaya.

De gele pitahaya heeft een geschubde gele schil met veel relief. De schil is leerachtig en tamelijk stevig én niet eetbaar. Het vruchtvlees is wit tot wat transparent wit van kleur en er zitten door heel het vruchtvlees kleine zwartje zaadjes. Het vruchtvlees met de pitjes kunt u eten en heeft een verfijnde zoete smaak.

Een gele pitahaya kan als zij nog wat groenig van kleur is, narijpen op kamertemperatuur. De gele pitahaya is rijp als zij helemaal geel is doorgekleurd. Indien mogelijk de pitahaya niet te lang in de koelkast bewaren, omdat er dan zwarte vlekken op de gele pitahaya komen die overgaan in bederf.

De rode pitahaya is een donkerrode, ovaalvormige vrucht met grote platte schubben die aan de bovenkant van de schubben groen gekleurd zijn. De schil is veel minder dik dan van de gele variant en is eveneens niet eetbaar. Het vruchtvlees is wit of donkerrood van kleur en is bezaaid met kleine zwarte pitjes. Het vruchtvlees met de pitjes is eetbaar. De smaak is veel minder zoet dan van de gele variant. Het maakt hierbij niet uit of het vruchtvlees rood of wit gekleurd is.

Een rode pitahaya wordt rijp geplukt en rijpt niet na na het oogsten.

Om een pitahaya te consumeren, snijdt de voor- en achterkant van de pitahaya en snijd het vruchtvlees in de lengte door. Pel de pitahaya uit de schil en snijd het vruchtvlees in plakje of in blokjes.

Een pitahaya is kort houdbaar. Het liefst zo kort mogelijk in de groentelade van de koelkast bewaren om zwarte vlekken veroorzaakt door de kou te voorkomen. De pitahaya bevat een stof die zeer laxerend kan werken. Pas daarom op met het eten van grote hoeveelheden van deze lekkere, zoete vrucht.

Beide vruchten zijn het hele jaar door verkrijgbaar. De gele pitahaya wordt verbouwd in Colombia en Israël en de rode pitahaya komt onder andere uit Colombia, Nicaragua, Mecixo en Vietnam.

Physalis

In het verdroogde, meestal lichtbruin gekleurde lampionnetje, zit een oranje bes die eetbaar is. De bes zelf varieert in diameter van 1 tot 2 cm. Het vruchtvlees is geel oranje van kleur en bevat een groot aantal zaadjes. De zaadjes zijn zacht en laten zich makkelijk met het vruchtvlees eten. De rijpe physalis bes heeft een zoetzure smaak, die soms aan een combinatie van kruisbes en ananas doet denken.

Physalis groeit in alle tropische gebieden, maar de meeste physalis komt uit Colombia, Zimbabwe en Kenya en wordt het hele jaar door aangevoerd. Onrijpe physalisbessen die nog wat groenig gekleurd zijn, rijpen het beste na op kamertemperatuur.

Het lampionnetje om de physalisbes kan niet gegeten worden. Het lampionnetje kan het makkelijkst geopend worden door het aan de bovenzijde voorzichtig naar twee kanten te openen, waardoor het besje zichtbaar wordt en eruit gehaald kan worden. Wilt u het lampionnetje als decoratie laten zitten, dan kunt u het geopende lampionnetje naar achteren buigen, zodat de bes zichtbaar wordt en uit het geopende lampionnetjes gegeten kan worden. Vindt u de rijpe physalis wat te zuur van smaak, kunt u de bessen zoeter maken door er met een vork wat gaatjes in te prikken en er wat suiker over te strooien.

R

Rabarber
Rambutan
Riojawijn
Rozemarijn

Rabarber

* Doe tijdens het koken een mespunt krijt bij de rabarber. Hij wordt dan minder zuur.

Rambutan

Een rambutan is een ronde of ovaalvormige vrucht van ca 4 tot 5 cm doorsnede. De schil is leerachtig, rood gekleurd. Op de schil staan rode haren die een groen topje kunnen hebben. De schil is eetbaar. Het vruchtvlees is stevig, glazig wit en in het midden van de rambutan zit een grote ronde pit. De rambutan is familie van de lychee en de smaak is zoet. De rambutan is wat minder sappig dan de lychee. Een rambutan wordt eetrijp geplukt en hoeft niet na te rijpen.

De rambutan wordt gekweekt in Indonesie en Thailand en is het hele jaar door verkrijgbaar.

U kunt de rambutan het beste koel bewaren in de fruitlade van de koelkast. In de koelkast zijn ze na aankoop nog maximaal een week houdbaar.

Riojawijn

Rioja wijnen kennen diverse gradaties:
* Vino sin Crianza, jonge niet op hout gerijpte wijn, vergelijkbaar met de beaujolais primeur.
* Vino de Crianza, een jaar gerijpt op hout, fruiter, rondborstig van smaak.
* Reserva, tenminste drie jaar gerijpt op hout, ontwikkeld boeket met een accent van rijpe vruchten.
* Gran Reserva, geselecteerde wijn van bovengemiddelde kwaliteit, twee jaar gerijpt op hout en nog drie op fles, een veelzijdig boeket en een fluwelige smaak.

Wist u dat de Rioja enkele zeer goede wijnjaren heeft, ik zal hieronder enkele van deze jaren noemen, zodat u een uitstekende keuze kunt maken bij uw slijter.

1968 zeer goed wijnjaar 1981zeer goed wijnjaar
1969zeer goed wijnjaar 1982uitmuntend wijnjaar
1973goed wijnjaar 1987zeer goed wijnjaar
1974goed wijnjaar 1991zeer goed wijnjaar
1975zeer goed wijnjaar 1994uitmuntend wijnjaar
1978zeer goed wijnjaar

Rozemarijn

Omdat rozemarijn een sterke smaak heeft, is het vooral geschikt om om vleessoorten met een sterke smaak te begeleiden, zoals wild en rood vlees. Het overleeft een bak- of braadproces uitstekend. Rozemarijn kan tevens gebruikt worden in slaatjes en sauzen.

S

Selderijknol
Slagroom
Smorrebrood (boterbrood)
Soep
Soufflé
Sperziebonen

Selderijknol

Leg de schijven selderijknol voor het koken een uurtje in water met azijn, ze blijven dan prachtig wit tijdens het koken.

Slagroom

* Voeg een druppel citroensap toe aan de room, hij wordt dan sneller stijf.
* Slagroom wordt alleen goed stijf als het niet te warm is.
* Suiker pas toevoegen als de slagroom bijna stijf is.
* Voegt u een mespuntje bakpoeder toe, dan blijft de slagroom langer stijf.
* Slagroom wordt luchtiger als u er per halve liter een eiwit meeklopt.

Smorrebrood (boterbrood)

Een smorrebrod feestmaal bestaat meestal uit 4 gangen die altijd in de volgende volgorde wordt gegeten:

* haring (gemarineerd)
* zout (warme visfilet met remoulade)
* vlees (varkensrib met augurkjes, mosterd en rode kool)
* kaas (pittige kaas op brood met reuzel)

Bij smorrebrod drinkt men bier met sildesnaps, van deze snaps drinkt men er altijd minimaal 2, eentje bij de haring en eentje bij de kaas. Omdat deze combinatie van bier en snaps nogal zwaar is, is het verstandig de maaltijd op een tijdstip te nuttigen wanneer men een niet al te grote geestelijke inspanning hoeft te verrichten.

Het meest bekende biermerk van Denemarken is Carlsberg en bestaat in 4 variaties.

* Carlsberg Elephant (sterk bier)
* Carlsberg Porter (donker bier)
* Carlsberg Pilsner
* Carlsberg beer

Soep

* Wilt u vetloze bouillon, dan moet u deze helemaal laten afkoelen. U kunt het vet er dan makkelijk met een schuimspaan afscheppen.
* Laat de soep zo snel mogelijk afkoelen, dit voorkomt dat de soep zuur wordt.
* Soep krijgt geen vel als u er een stukje boter op legt.

Soufflé

U heeft voor het maken van een soufflé altijd een hoge ovenschotel nodig. Heeft u die niet, dan kunt u een lage schotel verhogen door er een beboterd vel aluminiumfolie omheen te binden.

Sperziebonen

Het afhalen van bonen gaat gemakkelijker als ze eerst in kokend water zijn gedompeld.

T

Tomaten

Tomaten

Verse tomaten bewaren het best bij kamertemperatuur. Als je ze in de koelkast bewaart, zullen ze sneller smaakloos en pulperig worden. Probeer ook altijd ervoor te zorgen dat je slechts een hoeveelheid voor drie dagen in huis hebt, niet meer.

U

Uien

Uien

* Bewaar uien altijd in een koele, droge plaats waar geen direct zonlicht het product kan raken. Leg ze niet in een zak of op een hoopje, maar spreid ze uit. Hou er rekening mee dat de smaak kan veranderen als je ze in de koelkast bewaart.
* Bewaar uien niet samen met knoflook en aardappelen. Aardappelen kunnen er namelijk voor zorgen dat de andere twee sneller bederven en knoflook is zo sterk dat het bij de andere twee een smaakje of geur kan achterlaten.
* Als de uien vers gekocht worden en goed bewaard worden, rekening houdend met deze tips, kunnen ze zo'n 2 maanden goed blijven.

V

Vlees
Vlees

* Maak taai vlees wat malser door er tijdens het braden een scheut cognac of brandewijn over te gieten.
* Is vlees te zout, voeg dan wat suiker toe om de te hartige smaak te neutraliseren.
* Strooi een klein beetje suiker over het vlees dat gegrild of geroosterd moet worden, het wordt dan prachtig bruin en knapperig.
* Leg lever en niertjes eerst een tijdje in koud water met wat zout voor bereiding.
* Saucijzen en verse worst barsten tijdens het bakken niet open als u ze eerst even in warm water laat wellen.
* Draai de verse worst ook niet om met een vork, maar gebruik daar voor lepels.
* Leg schapenvlees, wat van zichzelf een sterke smaak heeft, een tijdje in karnemelk te marineren. Dit komt de smaak ten goede.

Z

Zout
Zuurkool

Zout

* Laat in soep, saus of ragout die te zout is, kleingesneden, rauwe aardappelen meekoken. Het teveel aan zout trekt dan in de aardappelen.
* Ook een theelepel appelwijnazijn of suiker, toegevoegd tijdens het koken, doet wonderen bij te veel zout.

Zuurkool

Zuurkool is gesneden witte kool die door inwerking van de melkzuurbacterie geconserveerd is. Zuurkool smaakt hierdoor zuur, maar wordt door sommigen zeer gewaardeerd.